“Diğer ülkelerden girişimcilerin Türkiye'de şirket açmalarının ve burada çalışmalarının önünü açmamız gerek. Bu, girişimcilerimizin bakış açılarını değiştirecek ve rekabet güçlerini arttıracak. Dünyada başarılı şirketler kurmak için sadece teknoloji sektöründe değil, diğer alanlarda da bu konuda tecrübeli girişimcilere ve yöneticilere ihtiyaç var. Girişimcilerimizin kendilerini eğitmeleri ve diğer ülkelerdeki girişimcilerle rekabet edebilir düzeye gelmeleri gerekli. İnternet girişimcilerinin sadece Türkiye pazarına değil, dünya çapında ürünler geliştirerek yabancı yatırımcıların ilgilerini çekebileceklerini düşünüyorum. Yapılacak iş modelinin müşterinin hangi sorununu çözdüğü önemli. Pazar rekabetinin ve ekibin iş planında olmazsa olmaz unsurlar. Finansal tahminleri tutarlı yol haritalarına sahip olmalılar. İş planının sayfa sayısından çok, içeriğinin doyurucu olmasını tercih ediyor, girişimin yarattığı katma değer üzerinde duruyoruz. Girişimcilerin bu noktalara hakim olması ve yatırım almadan önce bu hazırlıkları yapması, gireceği sektöre hakim olması önemli.”
Teşvikler, eğitim ve etkinliklerle desteklenmeli
Başarılı seri girişimciler ve büyük girişimciler çıkartabilmemiz için tüm dünyada gerçekleşen dijital dönüşümü yakalayabilmemiz ve bunu bir devlet politikası haline getirmemiz gerek. Bu nedenle, dijital ekonomide daha çok katma değer üretmek bir devlet politikası haline gelmeli. Dijital dünyada fark yaratacak ürün ve hizmetlerin ortaya çıkması için girişimcilik ruhunu tetikleyecek teşviklerin yanında konuyla ilgili eğitim ve etkinliklerin düzenlenmesi de bu ruhun genele yayılmasını hızlandıracak. “Kamunun bu nedenle melek yatırımcıların önünü açacak düzenlemeleri hayata geçirmesi oldukça önemli” önerisini paylaşan Burak Büyükdemir’e göre, teşvikler ve düzenlemeler sayesinde melek yatırımcıların sayısında artış yaşanacak ve bu da oyun dünyasında girişimcilerin daha fazla şans yakalamalarını sağlayacak.
Finansman kaynakları açısından ise startup’ların ilk finansman kaynağı olan erken aşama yatırımcı sektörü Büyükdemir’in de dikkat çektiği gibi, ülkemizde kısıtlı. Bu kapsamda da aşağıdaki adımların atılması Büyükdemir’e göre, ekosistemin gelişmesine katkıda bulunacak:
- Erken aşama fonlarının oluşturulması desteklenmeli.
- Kurumsal VC (venture capital) fonlarının oluşturulması desteklenmeli.
- Yatırımcı sayısının artırılarak ve mevzuatta değişiklikler yapılmalı.
- Kitle fonlaması kanunu hızla çıkarılmalı. (Crowdfunding)
- Ortak yatırımcılığın teşvik edilmesi gerek. (syndication, co-investment)
- Risk sermayesi (Venture Capital) melek yatırımcılar ve hızlandırıcılar arasında yatırım konusunda işbirliğini destekleyecek düzenlemeler çıkarılmalı.
- Eş zamanlı kamu ve özel sektör fonlarının oluşturulması gerekli.
- Hisse satın alma hakkı, hisseye çevrilebilir borç kavramının altyapısı sağlanmalı.
- Kitle fonlaması gibi Mikrokredi payının artırılarak, girişim bankacılığı için teşviklerin sağlanması gerekli.