“Nesine.com Bilgi Teknolojileri Direktörü olarak görev yapıyorum. Sektörde 30. yılımı tamamladım; son on yıldır da Nesine çatısı altındayım. Bulut teknolojilerinin kullanımı, regülasyonlar nedeniyle çok mümkün olamıyor. Ayrıca, hizmet verdiğimiz üyelerimizin Türkiye’de bulunması sebebiyle, yalnızca mevzuatsal değil, teknik açıdan da zaman kaybına yol açabilecek çözümlerden kaçınıyoruz. Yoğun trafik altında üyelerimize kötü bir deneyim yaşatmak istemiyoruz.
Bu nedenle tüm altyapımızı tamamen on-premise sistemler üzerinde çalışacak şekilde yapılandırdık. Dell’in GPU destekli sunucuları, nesne tabanlı depolama (object storage) sistemleri ve vMind gibi iş ortaklarımızla geliştirdiğimiz çözümlerle, yapay zekâ destekli uygulamalarımızı kendi veri merkezlerimizde geliştiriyoruz. Verilerimizi eğiterek çeşitli alanlarda çalışan yapay zekâ uygulamaları oluşturduk. Bu süreçte dışarıdan danışmanlık almadan, tüm üretimi kendi iç ekiplerimizle gerçekleştiriyoruz.
Elektrik, bizim için en büyük sorunlardan biri. Yüksek performanslı sunucularımızdan biri, tek bir kabinde yaklaşık 3.5 kW elektrik tüketiyor. 6 kW’lık bir güç sınırında iki cihazı aynı kabinde konumlandırmak oldukça zorlaşıyor. Bu nedenle elektrik tüketimini ve yük dağılımını dengelemek amacıyla iki veri merkezimizi aktif-aktif yapıda çalıştırıyoruz. Bir veri merkezimizde sorun oluştuğunda, servislerimiz kesintisiz olarak diğer merkezden çalışmaya devam ediyor.
Bulut altyapılarını şu anda kullanmıyoruz ama kullanmayı isterdik. Ancak özellikle yazılım geliştirme tarafında bulut maliyetleri oldukça yüksek. Ayrıca, bulut üzerindeki GPU destekli yapay zekâ uygulamalarına erişimde güvenlik endişelerimiz var. Bu nedenle yeni yazılımları denerken önceliğimiz her zaman güvenlik oluyor. Token maliyetlerinin yüksekliği de bizi on-prem çözümlere yöneltiyor.
AI Access Security gibi, yapay zekâya çıkan verileri filtreleyen ve kontrol eden yeni nesil güvenlik yaklaşımlarını test ediyoruz. Kurumsal verilerimizi korumak ve dışarı çıkmasını engellemek amacıyla iki üreticiyle POC (Proof of Concept) sürecindeyiz. Ancak donanım tarafında da bazı kısıtlamalarla karşı karşıyayız. Elektrik tüketimi yüksek olan bu sistemlerde, ABD’nin yeni uygulamaya aldığı kota sistemi nedeniyle Türkiye’nin de dahil olduğu bazı ülkeler için yıllık GPU kart alım limiti getirildi. Bu durum, on-prem yatırımları tehdit eder hale geldi ve teslimat sürelerini uzattı.
Nvidia’nın ARM tabanlı, düşük enerji tüketimli sistemleri gibi alternatif çözümleri yakından takip ediyoruz. Büyük bir büyük veri ekibimiz var ve her zaman yeni teknolojileri sahada test etmeye istekliyiz.
Özetle¸zamanla yarışan, regülasyonlarla sınırlı ama yüksek teknolojiyle ayakta kalan bir sistemin içindeyiz. Yapay zekâda hız, güvenlik ve maliyetin kesiştiği noktada, şimdilik bulutsuz bir gelecek tasarlıyoruz.”
