“Tarım sektöründe faaliyet gösteren bir şirketiz. Çalıştığımız türler olan hibrit mısır, pamuk, hibrit ayçiçeği, tatlı mısır, sanayi domatesi ve fasulye türlerinde Türkiye'nin önde gelen tohum firmalarından biri, tatlı mısır türünde ise dünyada çapında ilk 10'da firma arasında yer alan bir tohum şirketiyiz. Tarımın yapıldığı her yerde varız. Bilgilerin toplanması, müşterilere ulaşılması, verilerin bölümler arasında aktarılması anlamında CRM geçişini kendi geliştirdiğimiz bir uygulamayla yapmıştık. Hala da onu kullanıyoruz. Türkiye'nin 5 farklı lokasyonunda bulunan Ar-Ge istasyonunda tohum çeşitlerimizi geliştiriyor, 120 bin dekar üzerindeki tohumluk üretim arazilerinde üretimini gerçekleştiriyor, Bursa ve Adana’da bulunan tesislerimizde işliyor ve pazarlama ve satışı için Türkiye çapında 8 bölge müdürlüğümüzle faaliyetlerimizi gerçekleştiriyoruz. Ciromuzun %8'ini Ar-Ge yatımlarına harcıyoruz. Sahadaki veriyi bir CRM veri tabanına kaydediyoruz. Sahadaki bütün mühendis arkadaşlarımız tabletlerle çalışıyorlar. Tabletlerin üzerinde bir sim kart var ve direkt uygulamaya bağlanarak kapalı devre çalışan bir uygulama koşturuyoruz. Pazarlama tarafı ticari taraftaki müşteri verilerini, bayi verilerini, çiftçi verilerini burada tutarken, üretim&tedarik tarafındaki arkadaşlarımız da tarla verilerini, ekim verilerini orada bu havuzda tutuyorlar. Pazarlama tarafında standart birçok CRM'de olan bayi ve konum bilgileri mevcut. Yazılım kendimizin olduğu için bunun sürdürülebilirliğini sağlamak önemli. Bir partnerle beraber çalışıyoruz. Ama partner tarafında ya da bizim ekipte bir değişiklik, yazılımın içinde belli zorlukları getiriyor. İşimiz direkt doğada. Sahadan topladığınız verinin önemi büyük. Hızlı bilgilendirilip hızlı tepkiler vermeniz gerek. Dronlara ciddi bir yatırım yaptık. 8-9 senedir bu projeyle beraber dronlarla sahadaki tohumların stresinden su yapısına, zararlısına, hızlı müdahale tekniklerinin geliştirilmesine kadar birçok konuda ciddi çalışmalarımız var. Yerli sermaye olduğunuzda birçok yatırım kalemleri zorlayıcı olabiliyor. Sahada 50 tane satış ziraat mühendisi, 60 tane de üretim ziraat mühendisi arkadaşımız var. Bunların hepsinin kendi tabletleri ve bu uygulamaya erişimleri mevcut. Yeni bir CRM yaratımında sektör bağımsız, sağlıklı çalışabilmesi, maliyetinin uygun olması bizim için önemli. SaaS modeline geçildi, ama burada bile belli mantıklı maliyetlerin olması lazım. Modellenebilmesi de kolay olmalı. Elimizde Türkiye'de çiftçi olup tarlası olan herkesin verisinin olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Hatta iki sene önce KVKK uyumu ile birlikte hepsinin sahada KVKK uyum yazılarını ve evraklarını alıp kaydetme gereksinimi doğdu, bunu da yaptık. Tohumculukta sahtecilik vardır. İyi bir markaysanız, paketlerinizin taklit edilme olasılığı yüksektir. Bizim tohumlarımız sertifikalı ve üzerinde bir hologram var. Çiftçiler o hologramları okutarak, bizim sistemimizden de gerçek tohumu ve sahte tohumu ayırt edebilir. Tohumların üzerinde devlet tarafından destek verilen bir etiket var. Bu, Tarım Kredi Kooperatifi’ne götürüldüğünde devletten bir destekleme alıyorlar. Bunun da takibi, çoğaltılmaması da ayrıca takip edilmesi gereken bir konu. Arkadaşlarımız sahaya gidip bir problem olduğunda o etiketi okutuyor ve bizim hangi fabrikamızdan çıkmış, kim üretmiş, hangi senenin malı gibi bilgilere erişebiliyorlar.”